چرا از نرم‌افزارهاي ايراني کمتر استفاده مي‌شود؟
اين تصور وجود دارد که اگر نرم‌افزار ايراني باشد، کنترل مي‌شوند. بيشترين نگراني همين است، سپس بحث کيفيت را مطرح مي‌کنند. مي‌گويند ما اگر نرم‌افزار ايراني نصب کنيم، هرکاري بکنيم کنترل مي‌شويم. واقعيت اين است که تلگرام و اينستاگرام هم چون از بستر اينترنت داخلي وصل مي‌شوند، قابليّت کنترل دارند. تلگرام از طريق اينترنت ايران است که به اينترنت جهاني وصل مي‌شود؛ يعني از همين کابل‌هاي داخلي، و هرچه در داخل کشور باشد رصد مي‌شود. براي همين پليس فتا اعمال مجرمانه را در اين فضا شناسايي مي‌کند. در آمريکا و اروپا هم چنين است. چطور مي‌توان انتظار داشت که دستگاه امنيتي يک کشور اجازه بدهد حفره‌اي ناشناس در کشور وجود داشته باشد. تمام دستگاه‌هاي امنيتي اين‌ها را مي‌بينند، چون نظام حاکميتي هر کشوري براي حفظ امنيتش چنين‌کاري را مي‌کند. البته دستگاه‌هاي امنيتي دنبال اين نيستند که ببينند مردم عادي چه مي‌کنند، چون برايشان اهميتي ندارد.

 فضايي به وجود آمده که اگر از يک نرم‌افزار خارجي استفاده کنيم، کارآيي بهتري دارد؟ حتي شبکه‌هاي ايراني که براي جايگزيني شبکه‌هاي خارجي ساخته شده بودند، جايگزين اين شبکه‌ها نشدند و جاي يک نرم‌افزار خارجي را نرم‌افزار خارجي ديگري گرفت!
ببينيد بحثي به نام شبکه ملي اطلاعات وجود دارد و سال‌هاست که در کشورهاي آمريکا، چين، کره جنوبي، روسيه و کشورهاي اروپايي راه‌اندازي شده است. شبکه ملي مي‌گويد اگر نرم‌افزاري چندهزار کاربر جذب مي‌کند، چون در فضاي نت، برنامه جذابي را ساخته، دولت آن کشور به‌خاطر سودي که مي‌برد، براي طراحان اين نرم‌افزار سهمي ‌را در نظر مي‌گيرد. طبق محاسباتي‌که داشتيم، صاحب تلگرام از محل درآمدهاي شارژ اينترنت ايراني‌ها به‌طور ماهيانه، حداقل 7 ميليارد تومان درآمد دارد.

 چطور به اين محاسبه رسيديد؟
بخشي از هزينه‌هاي خريد اينترنت به شرکت زيرساخت مي‌رسد و اين شرکت براي اينکه کاربران ايراني به سرورهاي تلگرام متصل شوند بايد هزينه‌اي را به سرور اصلي بدهد. اين پول به آن‌طرف مي‌رود و به دولت صاحب تلگرام مي‌رسد. بخشي از اين پول را، مثلاً 50 درصد آن را به شرکت تلگرام مي‌پردازد و مابقي را براي خودش برمي‌دارد. فرض کنيد مدير شرکت تلگرام هستيد و ماهيانه 7 ميليارد تومان به شما دستمزد مي‌دهند، قطعاً براي نگه‌داشتن کاربرانتان، برنامه‌ريزي مي‌کنيد.

 شبکه ملي اطلاعات چه نقشي دارد؟
مصوبه شبکه ملي اطلاعات اين است که اگر جوانان ايراني نرم‌افزاري را طراحي کنند، اين هزينه سرور اصلي به داخلي‌ها مي‌رسد و مي‌توانند وارد عرصه رقابت شوند. وقتي شرکت تلگرام ماهيانه حداقل 7 ميليارد تومان از محل کاربران ايراني درآمد دارد، از بهترين نيروها و سرويس‌ها براي خدمات‌دهي استفاده مي‌کند تا مشتريانش را از دست ندهد و کاربران هم راضي هستند. در ايران ماجرا برعکس است. مثلاً سايت کلوپ اگر 50 هزار  مخاطب را جذب کند، هزينه سرور، ماهيانه 500 هزار تومان مي‌شود  و اگر اين تعداد 500 هزار کاربر بشود بايد ماهيانه 5 ميليون تومان بپردازد و همين‌طور رقم پرداخت باتوجه به جذب کاربر، تساعدي بالا مي‌رود. يعني بابت اينکه دارد مخاطب جذب مي‌کند جريمه مي‌شود!

 چرا؟
چون در کشور ما شبکه ملي اطلاعات راه‌اندازي نشده است. البته شايعاتي هم درست کردند که اگر شبکه ملي اطلاعات راه بيفتد، ارتباط با ديگر کشورهاي دنيا قطع مي‌شود و تبديل به جزيره مي‌شويم. اين شايعات بي‌اساس است چون شبکه ملي اطلاعات در اروپا و آمريکا راه افتاده و جزيره هم نشدند، درحالي‌که بيشتر از ما هم سرعت اينترنت دارند. مثلاً کره جنوبي يکي از کشورهاي موفق در راه‌اندازي شبکه ملي اطلاعات است و با همه دنيا هم ارتباط دارد. اگر شبکه ملي اطلاعات راه بيفتد، برکات زيادي در پي دارد. چرا محتواي سالم و غني به زبان فارسي نداريم؟ چون بودجه در اختيارمان نيست. مثلاً يک پزشک براي اينکه روزي دو ساعت وقت بگذارد تا يک مقاله به زبان فارسي براي انتشار در فضاي اينترنت بنويسد، دليل موجهي دارد؟ آيا به او پولي مي‌رسد؟ درحالي‌که اگر شبکه ملي اطلاعات راه بيفتد و محتوايي‌که منتشر کرده، مخاطب زيادي پيدا کند، بايد به او پول بدهند. چنين فردي روزي چند ساعت وقت مي‌گذارد تا محتواي خوب و سالم تهيه و منتشر کند.

 حساب کرده‌ايد که چقدر در ماه از پول ايراني به جيب شرکت‌هاي خارجي مي‌رود؟
خيلي زياد، حداقل 7 ميليارد تومان در ماه فقط به شرکت تلگرام مي‌رسد. اينستاگرام هست، گوگل هست، فيس‌بوک هست. جالب است که 80 درصد از کاربران تلگرام، ايراني هستند. تعداد کانال‌هاي غيرفارسي‌زبان در تلگرام بسيار کم هستند. ما در محاسباتمان 18 ميليون کاربر را درنظر گرفتيم که ماهيانه فقط 200 مگابايت مصرف اينترنت براي تلگرام دارند. 200 مگابايت خرج يک روز برخي از کابران هم نمي‌شود.

 اين پول به جيب روس‌ها مي‌رود؟
نه، تلگرام روسي نيست، بلکه طراح آن پاول دورف روس‌تبار است که در آلمان زندگي مي‌کند و شرکتش هم در اين کشور است.

جرقه راه‌اندازي نرم‌افزار پيام‌رسان «سلام» چطور زده شد؟
نرم‌افزار «سلام» چندان جديد نيست. ما در سال 88 قبل از اينکه وايبر و تلگرام بيايد، نرم‌افزاري طراحي کرديم به نام سيم‌کارت مجازي. ايده ما اين نبود که يک شبکه اجتماعي شکل بگيرد. آن‌زمان به اين فکر مي‌کرديم که نرم‌افزاري طراحي کنيم تا صرفه اقتصادي داشته باشد؛ چون هزينه پيامک بالا بود. چندسال طي شد و با توسعه شبکه‌هاي اجتماعي، تصميم بر اين شد که بستري را که قبلاً ايجاد کرده بوديم، توسعه دهيم و نرم‌افزاري بسازيم که فضاي سالمي‌ داشته باشد تا خانواده‌ها و نوجوانان، کمتر در معرض آسيب قرار بگيرند. وقتي يک نوجوان وارد فضاي تلگرام مي‌شود، کمتر از چنددقيقه به محتواي نامناسبي دست مي‌يابد. حتي اگر چنين کانال‌هايي هم نداشته باشد، چون کانال‌هاي پورن و جنسي تبليغات مي‌کنند، نوجوان را به آن سمت مي‌کشانند و اينستاگرام هم چنين است. ما نرم‌افزار سلام را طراحي کرديم که هم امکانات اينستاگرام را داشته باشد و هم امکانات تلگرام را. اين نرم‌افزار امکان جهان‌نما، لايک، فالو و نظردادن را دارد و مي‌توان گروه و کانال هم در آن ايجاد کرد.

 نرم‌افزار پيام‌رسان «سلام»در حال‌حاضر چند کاربر دارد؟
ما کاربران خوبي داريم، اما سياست داخلي ما اين است که آمار ندهيم، چون بازخورد خوبي نمي‌گيريم. گاهي با مقايسه‌هاي نادرست، تبليغات منفي هم مي‌کنند و باعث کندي رشد ما مي‌شود.

 کاربران اينستاگرام چه تعداد هستند؟
حدود 9 ميليون نفر. پول‌هاي بسيار کلاني به جيب اين شرکت‌ها مي‌رود. اگر ما ميزان مصرف را به‌جاي 200 مگابايت، يک گيگابايت درنظر مي‌گرفتيم، رقم آن در ماه 35 ميليارد تومان مي‌شد. شرکت تلگرام با پول ايراني‌ها دارد رشد مي‌کند، بعد مي‌گوييم که کيفيت آن هرروز بهتر مي‌شود چون پول دارند. اين پول را به يک شرکت داخلي بدهيد ببينيد چه توليدي براي رقابت دارد. ما زمين را براي خارجي‌ها صاف مي‌کنيم و بعد به‌به و چه‌چه مي‌کنيم، درحالي‌که براي بچه‌هاي ايراني يک زمين خاکي داريم و غر هم مي‌زنيم که ناکاربلدند.